Primitieve reflexen
een bliksemsnel signaal dat geremd mag worden
Het maakt niet uit hoe oud je bent, primitieve reflexen kunnen altijd gere-integreerd worden zodat dit een goede basis kan vormen voor het centrale zenuwstelsel. De hersenen van een ongeboren kind is op basis van ontwikkeling met name genetisch bepaald. Bij de geboorte heeft de pasgeborene een hersengewicht dat op een kwart ligt van het totale gewicht waartoe het naar zal uitgroeien. Het brein van de baby is nog volop onderontwikkeld en zal nog heel wat mee gaan maken om tot een volledig ontwikkelt brein uit te groeien. Veel van het brein is dan ook afhankelijk van ervaring op doen. Een baby is simpelweg afhankelijk van externe factoren wil het überhaupt in ontwikkeling geraken.
Waarom blijven primaire reflexen actief en wat is hier de oorzaak van? Simpelweg door bijvoorbeeld een geboorte trauma. Super vervelend want je kunt er zelf maar weinig aan doen als je zo klein en afhankelijk van hulp bent. Een gebrek aan beweging is ook een grote factor die meespeelt. Als baby kan je maar beter hopen op een stel ouders en / of broertjes / zusjes, die jou goed stimuleren en nieuwsgierig maken om jezelf vooruit te bewegen. Een baby dat volop is blootgesteld aan stressoren doet ook geen goed voor de ontwikkeling en het integreren van de primitieve reflexen. Ziek zijn of een blessure hebben opgelopen kan natuurlijk ook roet in het eten gooien en de ontwikkeling een halt toe roepen. Zeker wanneer het herstel ervan niet in alle volledigheid is bijgetrokken. Het lichaam kan hier en daar wel een helpende hand gebruiken soms, zodat het herstel bevorderd wordt.
Belangrijke noot naar jezelf is dat wanneer je goed wilt bewegen je er zeker van wilt zijn dat er geen primaire reflexen meer actief zijn. Zo voorkom je klachten. Helemaal wanneer je op latere leeftijd (vanaf jong volwassen) alsnog besluit een actieve leefstijl na te jagen.
De relatie tussen reflexen en houding
Voor de motorische ontwikkeling zijn sensorische stimuli nodig en dit begint bij de primitieve reflexen die een baby meekrijgt in de hersenstam. Wanneer een baby geboren wordt zal het gebruik gaan maken van deze reflexen om te kunnen overleven. Deze reflexen zijn basis en automatische bewegingen en zullen naarmate een baby zich ontwikkelt integreren en plaatsmaken voor houdingsreflexen. Wat er dus eigenlijk hoort te gebeuren is dat de primitieve reflexen worden afgeremd door nog nieuwe aan te leren reflexen. Bij veel mensen en in veel gevallen is deze ontwikkeling echter niet volledig en een vanzelfsprekendheid. Het kan dus heel goed zijn dat jij nog steeds te maken hebt met actieve primitieve reflexen. Hierdoor ontwikkelen zich houdingsklachten en symptomen in het lichaam die voor aanhoudende problemen blijven zorgen.
Even een voorbeeld:
Wanneer de Babinski reflex niet volledig integreert (de persoon zal zijn of haar teen willen strekken in plaats van te buigen) dan zal de manier van lopen worden ondermijnd. Je hebt namelijk bij het lopen in een zekere fase van de beweegcyclus het afzetten op de grote teen nodig om jezelf vooruit te stuwen in de beweging. Een goede functie van de voeten is dus onmisbaar. Een goed geïntegreerde primaire reflex in deze is op zijn beurt weer nodig om de voet goed te laten functioneren.
Wanneer deze primitieve reflex nog actief is, en de grote teen dus niet wil buigen maar telkens de strekking activeert, zal het lichaam op een manier compenseren zodat het alsnog kan voortbewegen. Deze manier van vals spelen zal een kettingreactie teweeg brengen en spieren onder onnodige spanning zetten om alsnog vooruit te kunnen bewegen.
Best slim van het lichaam zou je denken, maar voor de langere termijn kan dit problematisch worden. Zelfs als je veel sport of beweegt wil dit nog niets uitsluiten en kan het zijn dat er actieve reflexen aanwezig zijn die de boel saboteren. Het lichaam staat dan in de cheat modus, dat kan niet altijd maar blijven goed gaan.
Actieve primitieve reflexen, wat nu?
Wanneer het brein onderontwikkeld is en uit balans is wil dat zeggen dat beide hersenhelften niet optimaal met elkaar samenwerken en synchroniseren. Wil je wat verdieping over het brein en de sensorische input? Lees dan vooral hier meer over. Vaak kan je concluderen dat een onevenwichtige houding voort vloeit uit een breinonbalans. Het is niet alleen wanneer een brein onderontwikkeld raakt. Een slechte houding kan ook ontstaan wanneer één hersenhelft een stuk sneller ontwikkelt dan de andere helft.
Bij de geboorte is ons brein natuurlijk nog niet volledig volwassen, laat staan dat beide kanten met elkaar samenwerken. Beweging zorgt ervoor dat er verbinding kan ontstaan tussen verschillende delen van ons brein. Bij geboorte is onze rechter hersenhelft meer actief, ook wel onze non-verbale hersenhelft. Lekker abstract, onbewuste acties en bijvoorbeeld het verwerken van sensorische input naar het brein. Zo leren baby’s de stem van hun moeder te koppelen aan het gezicht, maar ook welke uitdrukking hoort bij welke geluiden. Het linker brein is meer onze verbale hersenhelft. Logisch nadenken, gedetailleerde oriëntatie, verbale vaardigheden en het bewust inzetten van acties. Lekker die grenzen opzoeken en dan kijken hoe er gereageerd wordt.
Het probleem bij bijvoorbeeld stress is dat ons brein dan niet goed meer in staat is om überhaupt na te gaan wat er gaande is. Vervolgens handelt vanuit een soort primitieve oer staat en recht door zee handelt veruit verwijdert van soms alle logica die er is als je logisch zou blijven nadenken. Een vicieuze loop wanneer het brein opgroeit in een stressvolle periode en niet adequaat ontwikkelt heeft hoe vanuit een ander perspectief (wel of geen stress mindset) de situatie te bekijken dan enkel wat het weet en kan.
Je kunt hier heel goed wat aan doen. Door letterlijk het brein een update te geven door dagelijks specifieke oefeningen te doen. Het lichaam is dan niet meer afhankelijk van externe interventies zoals een behandeling. Dit kan erg nuttig zijn, begrijp het niet verkeerd, maar het brein moet opnieuw getraind worden voor een bepaalde periode wil het uit zichzelf de juiste aansturing blijven geven. Nieuwsgierig geworden? Lijkt het jou ook fijn om zonder klachten te leven?
Actieve primitieve reflexen zijn schadelijk voor jouw veerkracht!
Ben jij benieuwd naar jouw huidige veerkracht? Bekijk dan eens de Veerkragt-meter pagina om erachter te komen wat jouw huidige veerkracht is. Kom erachter in welk domein van veerkracht jij de meeste energie kwijt raakt. Dit heeft namelijk zijn weerslag op jouw totale veerkracht. Wil je een duidelijk inzicht? Doe dan de test!
Veerkracht berekenen